Gündem

Tarihte Beşiktaş

Beşiktaş TarihiYönetim tarihi
Beşiktaş Bizans döneminde sur dışında olduğundan, yönetim açısından önemli bir yere sahip değildi.Osmanlı döneminde  İstanbul sur dışına taşıp; Galata, Üsküdar ve İstanbul Boğazı’nın iki kıyısı boyunca yerleşim açısından büyüdü ve kent yönetimi de buna bağlı olarak düzenlendi.İstanbul ‘da tek bir kadı görev alamayacağından Eyüp, Üsküdar ve Galata bölgelerine 3 ayrı kadı atandı.

Böylece Beşiktaş Galata kadılığına bağlandı. Nüfus olarak yoğun olan yerlerde sorunlara hemen hakim olabilmek için alt düzeyde mahkemeler kurulur ve kadıya bağlı naipler görev alırdı.Beşiktaş da Osmanlı dönemi sonuna kadar bir naip tarafından yönetildi.

Tanzimat sonrasında ise,devlet örgütünde bir yenilenme yapılarak kenti belediye dairelerine ayırma kararı alındı.Bu karara göre İstanbul 14 belediye dairesine ayrıldı ve Beşiktaş da 7.daire olarak nitelendirildi. 1930 yılında da ilçe oldu.

Bizans dönemi
Bizans döneminde Beşiktaş kıyıları 3 önemli eserle tanınmıştır.Bunlardan birincisi; Ayios Mihael kilisesidir. Bu kilise I. Constantinus(Konstantinopoilis’in kurucusu) döneminde inşa edildi. Hristiyanlar için önemli bir haç merkezi olan kilise 10.yy a kadar ayakta kalabildi.
İkinci önemli eser ise; Ayios Mamas kompleksidir.İmparatorların yazlık ikametkahı olarak bilinen komplex saray, hipodrom, liman ve denize açılan yarı daire şeklindeki revaktan oluşuyordu.

Buradaki saray ve hipodrom sık sık o dönemin imparatoru III. Mihael tarafından ziyaret edilirdi.Burayı çok sevdiği spor olan araba yarışları için kullanan imparator bir yarış sonrasında Ayios Mamas Sarayı’nda öldürüldü.

Üçüncü önemli eser ise Fokas Manastırı dır. Konstantinopolis Patriği VII. İoannes Grammatikos’ıın kardeşi olan Arsavir’in sarayıydı. Arsavir’in bu sarayda büyücülük yapdığı iddia edildi ve  saray Arsavir’in elinden alınıp manastıra dönüştürüldü.

Osmanlı dönemi
Beşiktaş Osmanlı döneminde yerleşim özelliği olarak ön plana çıkmıştır.Boğaziçi kıyılarında gelişen ilk yerleşim yeri olmuştur.Yine Osmanlı döneminde Beşiktaş Kaptan-ı Deryaların semtiydi.Bayezid döneminde Dolmabahçe’den Hayrettin iskelesine kadar uzanan alana Kaptan-ı Deryalar için bir yalı yaptırıldı.Kaptan-ı Deryalar da birçok eser bırakmışlardır. Örneğin, Barbaros Hayreddin Paşa Mimar Sinan’a cami, medrese,darülkurra ve bir türbe yaptırmıştır.Bu eserlerden yalnızca türbe günümüze kadar gelebilmiştir.Daha sonra ise Kaptan-ı Deryâ Sinan Paşa ve Kılıç Ali Paşa yine Mimar Sinan‘a birçoğu günümüze ulaşan çok sayıda eser yaptırmıştır.

Beşiktaş 17.yy’da Abbasağa ve Vişnezâde mahallelerinin oluşmasıyla nüfus olarak bir hayli genişlemiştir. Abbasağa bölümünde genellikle Ermeniler ,Uzuncaova’ya doğru ise Rumlar ve az sayıda da Yahudiler yerleşmişlerdir.19.yy da yapılan diğer bir yenilikte ulaşımda yaşanmıştır.İstanbul’da yaşanan diğer bir değişiklik de Beşiktaş’ı oldukça etkileyen toplu konut sistemidir.

Beşiktaş’da 1811 ve 1866 yıllarında iki büyük sel baskını meydana gelmiştir.Yine 1815 yılında bazı aydınların bir araya gelip kültürel anlamda fikir alışverişinde bulundukları ayrıca öğrenci yetiştirdikleri, ileri görüşlü kimselerden oluşan Beşiktaş Cemiyet-i İlmiyesi adında bir topluluk oluşmuştur. 1826’da ise bu topluluğun üyeleri dinsizlikle suçlanarak sürgüne gönderilmiş ve dağılmak zorunda bırakılmıştır. Osmanlı devletinin son dönemi olarak bilinen II. Meşrutiyet ülkede ve İstanbul’un tüm semtlerinde birçok talihsiz olaylar yaşanmasına  tanıklık etmiştir. I.dünya savaşı ile birlikte durumlar gittikçe ağırlaşırken Beşiktaş halkı da ulusal direnişe katılmıştır. Zaferle sonuçlanan direnişin ardından işgal kuvvetleri 1923 de İstanbul’dan ayrılmıştır.

Dünden bugüne BeşiktaşCumhuriyet’ten bugüne
Cumhuriyet’in ilanında Beşiktaş yönetim açısından Beyoğlu’na bağlıydı.O dönemde ülkede ve İstanbul’ da savaşın yıkımları kendini gösteriyordu.Atatürk dönemi boyunca başkent olarak planlanan Ankara’nın ve oldukça büyük hasara uğramış olan İzmir in düzenlemeleriyle ilgilenilmiştir. İstanbul’un uğradığı hasardan Beşiktaş da oldukça etkilenmiştir. Lütfü Kırdar’ın belediye başkanlığı yaptığı dönemde Beşiktaş büyük bir değişime uğramıştır ve böylece bu kentsel dönüşüm projesiyle Cumhuriyet’e yakışır modern bir görünüme ulaşmıştır.Beşiktaş’taki yeniliklerden bazıları: Barbaros meydanı açılmış, Ihlamurdere caddesi yenilenmiş, Barbaros Hayreddin Paşa Türbesi ortaya çıkartılmış,Barbaros anıtı yapılmış, Abbasağa mezarlığının yerine park alanı düzenlenmiş,Yıldız Park’ı oluşturulmuştur…

Dikkati Çekenler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu